16 Kasım 2011 Çarşamba

Akışkan Sıcaklığına Göre Yalıtım Malzemesi Seçimi..

Merhaba arkadaşlar;

Bugünkü yazımda uzunca zamandır üzerinde durduğum, yalıtım malzemeleri konusuna bir ek daha yapacağım, üzerinde durmamın sebebi, her yıl milli servetin büyük bir bölümü eksik/yanlış yapılan yalıtım sonucu havaya karışmakta, zaten kıt kanaat yaptığımız birikimler başkalarının ceplerine transfer olmaktadır. Uzunca zamandır bizi takip edenler zaman zaman yaptığımız serzenişlerden ülkemizin sömürülmesine, peşkeş çekilmesine karşı ne kadar duyarlı olduğumuzu zaten biliyorlardır, bunun yanında sistemin bir nebze olsun değişmemesi bizleri boşa harcanan kaynaklar hususunda daha duyarlı hale getiriyor.

Akışkan sıcaklığına göre kullanılabilecek yalıtım malzemesi cinslerine aşağıdaki tablodan ulaşabilirsiniz.

Malzeme cinsi

Max. akışkan sıcaklığı ‘C

Seramik yünü

1800

Taş yünü

750

Cam köpüğü

430

Cam yünü

250

Poliüretan

110

Kauçuk köpüğü

105/170

Polietilen

105/170

Genleştirilmiş polistren

75/85

Ektrüde polistren

75/85

Bir dahaki yazıda buluşmak üzere hoşcakalın..

14 Kasım 2011 Pazartesi

Su Soğutma Kuleleri..

Merhaba arkadaşlar;

Su soğutmalı soğutma devrelerinin vazgeçilmez bileşenlerinden biri olan su soğutma kuleleri tasarım ve projelendirme sürecide bir okadar dikkatli ve standartlara uygun gerçekleştirilmelidir. Temel olarak chiller’in kondenser tarafındaki sudan suya ısı transferi işleminde soğutma suyunun şartlandırılması için kullanılır. Hava soğutmalı chillerlerin, yüksek maliyet ve işletme giderlerine alternatif olarak, besleme suyu temini ile ilgili herhangi bir sıkıntı olmadığı durumarda tercih edilebilir.

Çeşit olarak tabii ve cebri çekişli olmak üzere iki sınıfa ayrılmaktadır. Cebri çekişli sistemlerde hava bir fan yardımıyla kule içerisine gönderilir. Çoğu soğutma kulesinde soğutulmak istenen çevrim suyu kulenin üst kısmından ince zerrecikler halinde püskürtülür. Kule içerisinde su ve havanın temas yüzeyini arttırmak için ahşap veya plastik dolgu malzemeleri kullanılır.

Soğutma kulesi seçimlerinde en uygun tipi seçebilmek için soğutulmak istenilen suyun debisi, dış ortam yaş termometre sıcaklığı, soğutulmak istenilen suyun giriş ve çıkış sıcaklıklarını önceden tespit etmek gerekir.

İyi tasarlanmış ve etkin çalışan bir soğutma kulesinden su çıkış sıcaklığı genellikle dış ortam yaş termometre sıcaklığının 4-5 derece üstünde olacaktır. Yine kulede meydana gelebilecek buharlaşma, vs. gibi su kayıplarınında toplam kule debisinin %0.1 - %0.2 kadar olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Birdaha ki yazıda buluşmak üzere, hoşcakalın..

11 Kasım 2011 Cuma

Isı Yalıtımında Yoğuşma..

Merhaba arkadaşlar;

Yoğuşma mekanik tesisatın her alanında karşımıza çıkıyor, en pratik tarifi ile havanın taşıyamadığı nem miktarının bu buharı fazından, suya veya buza dönüşmesine yoğuşma adı verilir. Bu işlem yüzeylerde kimyasal reaksiyonlara ve yüzeyin teknik özelliklerinin değişmesine/kötüleşmesine sebebiyet verir. İstenmeyen bu durum mekanik tesisat ve yapının her kısmında gözlenebilir. Yalıtılmamış soğutma hatlarında, klima hava kanallarında, yapı bileşenlerinin malzeme yüzeylerinde gözlemlenebilir. Her halükarda tesisata ve yapıya zaman içerinde onarılması güç zararlar verebilir.

Örneğin 20’C sıcaklıktaki hava bünyesinde en fazla 17.3 g/m3 su buharı barındırabilirken, 10’C sıcaklıktaki hava ise en fazla 9.4 g/m3 su buharını bünyesinde barındırabilir. Bu durumda 7.9 g su buharı yoğuşarak suya veya buza dönüşecektir. Isı yalıtımında yoğuşma oluşması her zaman sorun olabileceğini göstermiyor, TS 825 bünyesindeki yoğuşma ve buhar geçişi hesaplarına göre irdelendiğinde yüzeylerde meydana gelebilecek yoğuşmanın standartta tavsiye edilen sınır değerler altında kalması yeterli olmaktadır. TS 825 bünyesindeki bu hesap çeşitleri ile ilgili tüm çözüm MTH için K Değeri Hesabı R2009 yazılımında bulunmaktadır. Bizce en pratik yöntem bu uzun ve karmaşık yoğuşma ve buhar geçişi hesaplarının MTH paket yazılımı ile çözülmesidir.

Bir dahaki yazıda buluşmak üzere, hoşcakalın..

10 Kasım 2011 Perşembe

Sevgi ve Saygıyla Anıyoruz..

Merhaba arkadaşlar,

 

Aramızdan ayrılışının 73. Yıl dönümün de, ulu önder Atatürk’ü sevgi ve saygıyla anıyoruz. Yeni nesillere eserini anlatmak ve gönül rahatlığı ile emanet etmek için var gücümüzle çalışıyoruz, Rahat uyu, ruhun şad olsun.

2 Kasım 2011 Çarşamba

Psikrometri’de Nemlendirme..

Merhaba arkadaşlar,

Daha önceki yazılarımızda psikrometrik diagramın ve üzerindeki proseslerin nasıl oluşturulacağına dair sizleri bilgilendirmeye çalışmış ve psikrometri konusunun klimatizasyonun temel direği olduğunu belirtmiştim. İşte burdan hareketle Psikrometride nemlendirme konusunu biraz daha açmak gerektiğine karar verdim. Biliyorsunuz nemlendirme işlemi istediğimiz ortam kalitesinin yaratılmasında son derece önemli bir rol üstleniyor, bunun yanında ortama getirdiği gizli ısılar nedeni ile ısıtma proseslerinde ve hassas kontrollü sistemlerde tercih ediliyor. Soğutma proseslerinde karşımıza çıkan yoğuşma vasıtasıtası ile nem alma işlemi ısıtma proseslerinde gizli ısı artışı olarak kendini gösteriyor.

Proses içerisinde veya proses sonunda oluşacak şartlanmış havaya ortam içerisinde nemlendirme uygulanabilir, bizim bugün irdeliyeceğimiz kısım cihaz içerisinde, sulu ve su buharlı nemlendirme olacak. Sulu nemlendirme sistemlerinde nem klima santrallerindeki özel bir nemlendirici hücre içerisinde suyun atomize (çok küçük su damlacıkları) haline getirilip hava içerisine karıştırılması ile elde edilir. Bu sistem su püskürtmeli nemlendirici (hava yıkayıcı), havayı yönlendiren deşektör, havuz, su sirkülasyonu ve püskürtme sistemi (pompa, yatay-düşey borular, püskürtme memeleri), sürüklenen su damlalarını havadan ayıran seperatör ve sızdırmaz kontrol kapağını içermeklidir. Buharlı nemlendirme, kendinden buhar üreten tam otomatik elektrikli buharlı nemlendirici yardımıyla yapılmaktadır. Nemlendiricinin buhar püskürtme nozulu klima santralı nemlendirme hücresi içine veya besleme havası kanalına uygun şekilde yerleştirilmelidir.

Kullanılan nemlendirici sağlığa zarar vermemelidir. Kullanılan nemlendiricinin suyundaki bakteri konsantrasyonu sağlığa zarar vermeyecek oranda olmalıdır. Eğer suyun içindeki bakteri oranı tehlikeli olacak derecede tahmin ediliyorsa, su kalitesi kontrol edilmelidir. Hastalığa neden olmayan bakteriler için nemlendirici suyun içindeki bakteri konsantrasyonu 10.000. cfu/ml geçmemelidir. Ancak, 1000 cfu/ml’den yüksek konsantrasyonlarda ise, nemlendirici suyu kontrol edilmeli ve temizlenmelidir. Nemlendiricinin bakımı ve kontrolü için sorumlu atanmalı ve yapılan ölçümler kayıt edilmelidir. Bu doğrultuda üretici tarafından servis ve bakım kılavuzu hazırlanmalı ve kullanıcıya verilmelidir. Nemlendiricinin temizlenme ve servis periyotları kullanıcı tarafından belirlenmelidir. Sirkülasyonlu nemlendiricilerde suyun içinde biriken bakteriler, pas ve biriken partiküllerin azaltılması için temiz suyun ilave edilmesi yerine, havuzdaki suyun tamamen boşaltılması ve yeniden temiz su doldurulması tavsiye edilmektedir. Temizlik işlemlerinden sonra nemlendirici dezenfekte edilebilir ancak, dezenfektasyon malzemesi nemlendirme prosesine ve dolayısı ile iç ortamın havasına karışmamalıdır

İstenilen konfor şarları ve santral içindeki hava debileri belli olduğundan ortama gönderilmesi gereken suyun veya buharın debisi rahatlıkla hesaplanabilir.

Yukarıdaki sistemi temsil etmek üzere kütle ve nem bağıntıları aşağıdaki gibi çıkartılabilir.

Bulunur. Psikrometrik diagramda bu bağlantı; olaydaki değişimin, havanın cihaza giriş noktasında itibaren doyma eğrisine doğru doğrusal bir değişim gösterdiğini vermektedir. Bu doğrunun nemide püstürtülen suyun veya buharın hw antalpisine eşittir.

MTH için Psikrometrik diagramda küçük bir örnek ile verilecek su miktarının h (kg/h) nasıl hesaplandığını rahatlıkla anlıyabiliriz.

Kuru hava kütlesi 100 kg/dk, kuru termo metre sıcaklığı 20 C ve yaş termometre sıcaklığı 8 C olan hava şekil.1 deki bir cihaza benzer bir tesisatta, 100 C sıcaklıktaki doymuş buhar ile nemlendiriliyor. Nemlendirici çıkışındaki havanın çiğ noktasının 13 C olması istendiğine göre bu işlem için gerekli buhar debisini bulalım.

Buna göre 1 nolu noktanın antalpisi hg = 2691 kj/kg olduğundan psikrometrik diagramda 1 ile 2 noktası arasındaki doğrunun eğimi için

     dh

------------------ = 2.691 kj/kg

     dW

yazılabilir. Bu eğimdeki doğru psikrometrik diagramdaki yarım daire şeklindeki cetvelden işaretlenir ve havanın nemlendirici cihaza giriş sıcsaklığı olan 1 noktasından bu doğruya paralel bir doğru çizilir. Bu doğru çiz noktası sıcaklığı 13 C olan 2 noktasına doğru uzatılır. Bu işlem için gerekli olan buhar miktarı ile giriş ve çıkıştaki özgül nemler yardımı ile bulunabilir.

Mw = ma x (W2-W1) = 45.6 kg/h

Bir dahaki yazımızda ortam içinde nemlendirme konusuna değineceğiz. Hoşçakalın..