2020 Yılının bonusu bizler için Covid-19 oldu. Yine de her türlü aksaklık ve problemlere efsunlu olan Türk girişimciler için Covid-19'un şokunu atlatır atlatmaz yapılacak çok iş var. Koronavirusler (CoV), soğuk algınlığından Orta Doğu Solunum Sendromu (MERS-CoV) ve Şiddetli Akut Solunum Sendromu (SARS-CoV) gibi daha ciddi hastalıklara kadar çeşitli hastalıklara neden olan büyük bir virüs ailesidir.
Koronavirüsler, tek zincirli, pozitif polariteli, zarflı RNA virüsleridir. Pozitif polariteli oldukları için RNA’ya bağımlı RNA polimeraz enzimi içermezler, ancak genomlarında bu enzimi kodlarlar. Yüzeylerinde çubuksu uzantıları vardır. Bu çıkıntıların Latince’deki“corona”, yani “taç” anlamından yola çıkılarak bu virüslere Coronavirus (taçlı virüs) ismi verilmiştir
COVID-19'a neden olan virüs, genellikle enfekte kişi öksürdüğü, hapşırdığı veya nefes verdiği zaman oluşan damlacıklar yoluyla bulaşır. Bu damlacıklar çok ağır olduğundan havada asılı kalamaz ve hemen yere ya da yüzeylere düşer. COVID-19 ile enfekte birinin yakınındayken virüsü solursanız veya virüsün bulaştığı bir yüzeye dokunduktan sonra gözlerinize, burnunuza veya ağzınıza dokunursanız enfekte olabilirsiniz.
Artık hayatımızda yeni normal diyebileceğimiz çeşitli önlemler ve tedbirler bulunuyor. Sağlık bakanlığımızın önderliğinde yeni sosyal hayatımızda olması gereken değişikliklerden bir tanesi de Sosyal mesafe ve hijyene her zamankinden fazla dikkat edilmesi geliyor. Umarım sizde yeni normale çabucak alışır ve rgereksiz isk almaktan kaçınırsınız.
Covid-19 bir solunum yolu salgını olduğu için kapalı mekanlarda ki havalandırma şartları tekrar elden geçiriliyoruz. İnsanların topluca bulunduğu AVM, Restoran, Sinema, Tiyatro gibi kapalı mekanlarda salgınla alakalı yeni önlemler alınıyor ve her geçen gün bu önlemelere yenileri ekleniyor.
Mekanik Tesisat alanında alacağımız önlemler MMO, TTMD gibi kurumlarımız tarafından gün be gün açıklanıyor, yakından takip etmekde fayda var.
Bugünkü yazımızın konusunu ise karışım havalı bir sistem ile, %100 taze havalı bir sistem arasında ki enerji ihtiyacı oluşturuyor. Karışım havalı klima santrali egzoz havasını istenen miktarda taze hava ile karıştırabilen sistemdir. Bu sistemde karışım havasında ki kirleticiler filtre edilmekle beraber dönüş havasına karışma riski olmakdır.Günümüz filtre sistemleri kirleticilerin %99.9 kadar oranda filtrelemekle beraber salgın hastalık gibi durumlarda ihtimal milyonda bir bile olsa havalandırma sistemi ile hastalığın dağıtılabileceği gerçeği mevcuttur.
Günümüzde enerji sarfiyatını minumuma indirgemek adına Steril oda, Ameliyathane, Hassas oda, vb. sistemler haricinde %100 taze havalı sistemler projelendirilmez. Bunun sebebi enerji maliyetlerinin işletmelerin giderlerinde çok büyük bir kalem olmasıdır.
Karışım havalı bir sistem ile %100 taze havalı bir sistemin karşılaştırılması için örnek bir AVM projesine bakacağız. Bu projemizde girdiler şu şekilde şekilleniyor.
Dış hava 33' 24'
İç hava 24' %50
Duyulur toplam 75,000 W
Gizli Toplam 12,000 W
Taze hava 17364 m3/h
Rejim 7/12
İlgili Değerleri kullanarak MTH için Psikrometrik Diagram yazılımında iki ayrı proses tasarlattığımızda ASHRAE'nin tavsiye ettiği hesaplama yöntemlerini kullanarak aşağıdaki sonuçları alıyoruz.
Karışım havalı:
Sevk havası debisi 24,000 m3/h
Sevk havası sıcaklığı 12.5'
Büyük toplam ısı 141 kW
Tam havalı
Sevk havası debisi : 18,000 m3/h
Sevk havası sıcaklığı 12.3'
Büyük toplam ısı 212 kW
Örnekte görüldüğü üzere, sevk havası debisi ve sevk havası sıcaklığı hemen hemen aynı olduğu halde serpantin kapasitesinde 71 kW lık bir fark sözkonusu.
günlük çalışma rejimi ve Sezon uzunluğu düşünüldüğünde bu örnekte bile muazzam bie fark ortaya çıktığpı görülüyor. Ezcümle AVM ve kapalı alanlarda klima sistemlerini dönüştürmek yerine, UV filtreler, diğer hastalık önleyici tedbirler kullanılması insan sağlığı ve memlekekt ekonomisi açısından daha doğru olacaktır.
Bir daha ki yazımızda görüşmek üzere, hoşçakalın.