Hastane Kliması Kanal Tasarım Kaideleri..

Merhaba arkadaşlar,


Bu yazımda sizlerle özellikle havalandırma ve iklimlendirme tesisatlarında uzmanlık gerektiren Hastane Kliması ve kanal tasarım easları ile bilgiler aktaracağım, Konfor klimasından ayrı olarak katı kural ve disiplinler içinde tasarlanması gereken hastane kliması yeni yayınlanan dökümanlar, MMO, TTMD, vb. katkıları ile bir standarda oturuyor. Bugün özellikle kanal tasarımında dikkat edilmesi gerkeen hususlara değinmek istedim.
Kanal düzergah, özel parça seçimi ve yerleşimi gibi hususlar özellikle türbülansa bağlı olarak parçacık birikimini engelliyecek şekilde projelendirilmelidir.
Mümkün olduğu kadar kısa hatlar ve özellikli zonlara hitap edicek şekilde klima santrali yerleşimi yapılmalı, kanal hattı değişik sınıf ve kullanım alanına sahip mahaller yerine bir zoe hitap edicek şekilde projelendirilmelidir.
Klima santralleri mümkünse kat bazında ve ilgili zona tek başına hitap edicek şekilde projelendirilmelidir.
Hava kanalları pürüzsüz ve 1. sınıf kaliteli malzemelerden imal edilmeli, eğer flex kanallar kullanılacak ise 1,5m-2m aralığına kadar kullanılması tercih edilmelidir.
Özellikle operasyon ve ameliyathane gibi mahallerde DIN24194-2 sızdırmazlık sınıfı III, diğer mahaller için besleme kanalları DIN 24194-2 ve sızdırmazlık sınıfı II ye göre projelendirilmelidir.
Hava kanalları tasarımı ve müdahale kapakları, kanalların kolay erişilebilir, silinebilir, dezenfekte edilebilir şekilde yapılmalıdır.

Gerekli yerlerde sızdırmaz temizleme kapakları yerleştirilmelidir.
Birdaha ki yazıda görüşmek üzere, Hoşcakalın..

Proje Tasarımları İçin Dış Dizayn Verileri..

Merhaba arkadaşlar;

Üye olduğum bazı tesisat haber gruplarında ve bazen de MTH kullanıcıları arasında çeşitli dünya şehirleri için dış dizayn verilerine ihtiyaç hasıl olduğunu görüyorum. Bildiğiniz üzere özellikle ısı yükü hesaplarında hesabın yapıldığı şehrin dış dizayn verileri büyük önem arz ediyor. Bu verierin başında dış ortam KT (‘C), YT (‘C), enlem, boylam, rakım (M), MDR (‘C – gece gündüz sıcaklık farkı), Hakim rüzgar yöne, vb. geliyor. Genellikle ASHRAE Fundamentallerinde yer alan bu bilgilere her zaman ulaşmak mümkün olmuyor. Hal böyle oluncada internet üzerinden bu bilgilere ulaşmak gerekiyor. Fakat ne yazık ki internet üzerinde de bizim projelerimizde kullanacağımız formatta bir bilgi bankası yok. Bunu yerine farklı sitelerden derleyebileceğiniz bilgileri bir süzgeçten geçirip projelerinizde kullanabilirsiniz.

İşte aşağıda ziyaret edebileceğiniz ve projelerinizde kullanabileceğiniz bilgileri içeren çeşitli web sitelerini sizlerle paylaşmak istedim. Unutmayınız bu bilgiler derleme esası ile oluşturulduğu için projenize başlamadan önce onay mercine iletilerek onaylatılması ve o şekilde projelerinizde kullanılması daha iyi olacaktır. Aksi taktirde üzerinde fikir birliğine varılmamış bilgileri baz alarak yapacağınız projeler revizyon gereği doğurabilir.

Bir dahaki yazıda buluşmak üzere hoşcakalın..

http://www.meteor.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=ISTANBUL

http://www.fallingrain.com/world/TU/index.html.

http://worldweather.wmo.int/014/c00047.htm

http://www.worldclimate.com/cgi-bin/grid.pl?gr=N41E029

http://turkish.wunderground.com/cgi-bin/findweather/getForecast?query=istanbul&wuSelect=WEATHER

Hava Kanallarında Tavsiye Hava Hızı Değerleri..

Merhaba arkadaşlar;

Havalandırma tesisatlarında fna dışı basınç kaybını oluşturan en önemli etmenlerden bir tanesi kanal kesitlerine uygun seçilmeyen hava hızlarıdır. Klima ve havalandırma sistemlerinde uygun fan dışı basınç kaybı ve kanal kesitleri oluşturabilmek için kanal içindeki hava hızları sistem özelliklerine uygun seçilmelidir. Fazla veya eksik kanal metrajı, uygun olmayan fan dışı basınç kayıpları, gürültü ve titreşim problemlerinin ortak paydası kanal içindeki hava hızıdır. Bu yazımda alçak hızlı kanal sistemlerinde uygulama yerine göre tercih edebileceğiniz kanal için hava hızlarını sizlerle paylaşmak istedim.

Alçak hızlı kanal sistemlerinde aşağıdaki ana kanal hızları kullanılabilir.

Gürültü kriterine göre sınıflandırmak gerekirse;

Konutlar : 3 m/sn.
Apartman, otel hastaneler : 5 m/sn.
Özel büro ve kütüphaneler : 6 m/sn.
Tiyatro ve oditoryumlar : 4 m/sn.
Genel bürolar, restorantlar : 7.5 m/sn.
Mağaza ve kafeteryalar : 9 m/sn.
Endüstriyel yapılar : 12.5 m/sn.

Sürtünme kayıpları kriterine göre sınıflandırmak gerekirse;

Konutlar : 5 m/sn.
Apartman, otel hastaneler : 7.5 m/sn.
Özel büro ve kütüphaneler : 5 m/sn.
Tiyatro ve oditoryumlar : 6.5 m/sn.
Genel bürolar, restorantlar : 10 m/sn.
Mağaza ve kafeteryalar : 10 m/sn.
Endüstriyel yapılar : 15 m/sn.,

Değerleri kulanılabilir.

Daha önceki yazılarımızda kanal sistemleri için verdiğimiz pratik hesaplar doğrultusunda elimizdeki debiye ve yukarıda hızlar doğrultusunda olası ana kanal kesiti tespit edilebilir.

Bir daha ki yazıda görüşmek üzere, hoşcakalın..

Psikrometride Tekrar Isıtma (Re-Heat)..

Merhaba arkadaşlar;

 

Bugünkü yazımızda psikrometrik işlemlerde tekrar ısıtma konusuna göz atacağız, özellikle yüksek gizli ısı içeren restoran,bar,disco gibi uygulamalarda karşımıza çıklabilecek bu uygulama çeşidinin hangi safhalar ile gerçekleştirildiğini, küçük bir örnek eşliğinde sizlere aktarmaya çalışacağım.

Proses üzerinde tespit edilen cihaz çiğ noktası sıcaklığındaki artış oda sıcaklığındaki azalma ile kendini gösterir. Ortam sıcaklığı düştüğü zaman ortamdaki duyulur ısı kazancı artacaktır. (Sıcaklık farkı artışından dolayı). Oda duyulur ısı oranının sabit olduğunu kabul edersek, oda sıcaklığındaki azalma cihaz çiğ noktası sıcaklığı ile iç hava sıcaklığının birbirine yaklaşması sonucunu doğuracaktır. Bu da sevk havası sıcaklığı (ortama üflee havanın sıcaklığı) ile iç hava sıcaklığı arasındaki sıcaklık farkının düşmesi demektir. Düşük sıcaklık farkında sevk edilen hava miktarındaki artış kaçınılmazdır.

Pratik uygulamalarda karşımıza çıkan başka bir sorun ise cihazın çalışma sıcaklıklarının (serpantin giriş ve çıkış sıcaklıkları) hesap sonucunda bulunan cihaz çiğ noktası sıcaklığını tutmaması durumudur. Bunu içindir ki teorik uygulamalarda cihaz çiğ noktası sıcaklığının su giriş ve çıkış sıcaklıkları arasında kalması istenir.

Cihaz çiğ noktası sıcaklığının düşük olması halinde sevk havası miktarı azalacaktır. Ortam ile üflenen hava arasındaki sıcaklık farkı artacağından konfor uygulamalarında ortamdaki insanlarda rahatsızlıklar meydana gelecektir. Zaman zaman endüstriyel uygulamalarda da düşük veya yüksek sıcaklık farkı sorun çıkartabilir. Düşük sıcaklıktaki cihaz çiğ noktasının başka bir etkisi de pahalı cihaz seçimi gerektirmesidir. Bunun yanısıra düşük cihaz çiğ noktası sıcaklığı olması büyük yüzeyli serpantin ihtiyacını ortadan kaldırır.

Düşük ve yüksek cihaz çiğ noktası seçiminin uygulama cinsine göre avantajları veya dezavantajları vardır. Önemli olan proses tasarımı sırasında en uygun seçimi yapabilmektir.

Bazı durumlarda ortamdaki gizli ısı miktarı o kadar fazladır ki (Disco,Pup, Bar, Düğün Salonu, vb.) psikrometrik diagram üzerinde duyulur ısı oranı doğrusunun %100 doyma eğrisini kesmediği görülür. Bu durumda bir cihaz çiğ noktası sıcaklığından söz edilemez. Tekrar ısıtma, bu gibi durumlarda kullanılır. Cihazdan çıkış havası ısıtılarak (Tekrar ısıtma) ortama sevk edilecek hava şartlandırılır. Tekrar ısıtma miktarı ise sevk havası miktarı ile çıkış ve sevk havası arasındaki entalpi farkının çarpımına eşittir.

Şekil1 Re-Heat öncesi

 

Şekil2 Re-Heat sonrası

Diagram görüntüsü MTH için Psikrometrik diagram R2009 programından alınmıştır.

Bir dahaki yazımızda bir örnek ile konuyu daha da detaylandıracağız, Hoşcakalın..

Fan Türleri ve Kullanım Alanları..

 

Merhaba Arkadaşlar;

Mekanik tesisat disiplinleri arasında belki de çalışması en zevkli kısımlardan bir tanesi havalandırma ve klimadır, konunun derinliği, kullanılacak enstrümanların fazlalığı ve sistem çözümlerinin çeşitliliği bizleri klima işleri yaparken biraz daha fazla mutlu edebiliyor, Sektörde bir çok uzmanlık alanı varken havalandırma ve klimayı seçenlerin biraz daha işlerine dört elle sarıldıklarını görebiliyorum. Bugünkü yazımızın ana konusu fan çeşitleri ve teknik özelliklerine göre kullanım maksatları.

Havalandırma ve klima sistemlerinde havanın akışını sağlayan ve bunun için basınç farkı oluşturulması prensibini kullanan cihazlardır. Bir çok çeşidi olmakla beraber çoğunlukla, dönüş, besleme ve egzost ana başlıkları altında inceliyebiliriz, bunun yanında ,santrifüj ve eksenel olmak üzere iki ana sınıfta toplanır.

Santrifüj fanların bileşenleri; Yatak mesnedi, çark çemberi, kanatlar, arka ayna, salyangoz gibi ana bileşenlerken,

Eksenel fanların bileşenleri ,rotor ön kapağı, göbek, kanatlar, giriş konisi gibi ana bileşenlerdir.

Fanlar kullanım yerlerine göre dönüş, besleme, egzost gibi sınıflara ayrılsada, asıl sınıflandırma kriterleri sağladıkları basınç ve debidir. Buna göre;

Alçak Basınçlı Fanlar
400 – 250.000 m3/h hava debisi
100-2,400 Pa basınç
İklimlendirme, havalandırma ve gaz naklinde kullanılırlar

Orta Basınçlı Fanlar
500-150,000 m3/h hava debisi
400-5,000 Pa basınç
Geriye eğik merkez kaç fanlar
Endüstriyel uygulamalar

Yüksek Basınçlı Fanlar
400-80,000 m3/h hava debisi
500-10,000 Pa basınç
Geriye eğik merkezkaç fanlar
Endüstriyel egzost ve toz toplama

Körükler
120-4,800 m3/h hava debisi
1,500-20,000 Pa basınç
Geriye eğik kanatlı merkezkaç fanlar
Yakıt yakıcılar ve diğer yüksek basınç gerektiren işler

Blowerlar
4,000-1,700,000 m3/h hava debisi
1,300-27,000 Pa Basınç
Profil kanatlı fanlar
Kurutma, kimyasal prosesler

İleriki yazılarımızda fan kanunları, seçim kriterleri ve işletme şartlarına değineceğiz, Hoşcakalın..

TMMOB MMO, İkinci Enerji Verimliliği Eğitim ve Uygulama Merkezi'ni Açtı

 

TMMOB Makina Mühendisleri Odası (MMO), sanayinin yoğun olduğu Kocaeli ve İzmir?de iki ayrı uygulama laboratuvarı kurdu. İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü ile MMO?nun, enstitü bünyesinde ortaklaşa oluşturduğu Enerji Verimliliği Eğitim ve Uygulama Merkezi 2010 yılı Temmuz ayında hizmete girdi. Kocaeli?nde kurulan MMO Enerji Verimliliği Eğitim ve Uygulama Merkezi?nin açılışı ise 30 Mart?ta yapıldı. Açılış konuşmaları MMO Kocaeli Şube Başkanı Nedim Kara, MMO Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ekber Çakar ve TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı tarafından yapıldı.

MMO Kocaeli Şube Başkanı Nedim Kara, özetle şunları söyledi: ?TMMOB MMO olarak, kurulum kararı aldığımız ilk günden beri büyük bir heyecanla yürüttüğümüz çalışmaların sonucunu sizlerle paylaşmaktan, birlikte hizmete açmaktan büyük bir mutluluk duyduğumuz MMO Enerji Verimliliği Eğitimi ve Uygulama Merkezi?mizin açılışına hoş geldiniz. Enerji Verimliliği Eğitimi ve Uygulama Merkezini Şubemizdeki altyapı desteği ve Enerji Verimliliği Kongrelerinin Şubemiz yürütücülüğünde gerçekleştirilmesinin sağladığı bilgi birikimi sayesinde çok kısa sayılabilecek bir sürede hizmete açıyoruz. Kasım 2009?dan bu yana Şubemizde düzenlediğimiz Enerji Yönetici Eğitimleri?ni artık Odamız/şubemiz öz kaynakları ile hayat bulan eğitim merkezimizde yürütmeye başladık. Eğitim merkezimizin hayata geçmesiyle, Odamızın, Enerji Verimliliği Yöneticisi Eğitimlerinde A sınıfı yetki belgesine sahip olması, bizler için ayrı bir mutluluk kaynağı olmuştur. Müfredat gereği, buhar kazanı ve buhar tesisatları, endüstriyel fırın, basınçlı hava sistemi, pompa sistemleri, havalandırma sistemleri, soğutma sistemleri, aydınlatma ve kompanzasyon sistemlerinin yanı sıra, ısıtma sistemi, ısı geri kazanımlı bina havalandırma sistemi, bina konfor şartlandırma sistemi, ısı pompası, güneş enerjisi gibi uygulama ve eğitim ünitelerini bünyesinde bulunduran eğitim merkezimizde tüm eğitim üniteleri verimsiz şartlarda çalıştırıldıktan sonra, enerji verimliliği iyileştirme uygulamaları devreye alınarak kazançlar scada sistemi sayesinde bilgisayar kontrolü ile izlenebilmektedir. Teorik eğitimlerini 32 kişilik modern eğitim sınıfımızda tamamlayan katılımcılar, eğitim ünitelerindeki sabit ölçüm cihazları ve Şubemiz bünyesinde bulunan taşınabilir ölçüm cihazları aracılığıyla elde ettikleri ölçüm değerleri ile gerekli hesaplamaları yapma fırsatı bulmaktadırlar. Eğitim üniteleri projelendirilirken sadece deney düzenekleri olarak değerlendirilmemiş, endüstriyel bir uygulamada olması gereken cihaz ve donanımlar ile tasarlanmış ve tesis edilmiştir. Yine, eğitim merkezimiz bünyesinde kurulu bulunan ve bina içi hizmette kullanılan panoramik asansör ve diğer tesisatlar ile eğitim üniteleri sayesinde MMO Meslek İçi Eğitim Merkezi tarafından düzenlenen Asansör Avan Proje ve Uygulama, Mekanik Tesisat, Doğalgaz İç Tesisat Mühendis yetkilendirme eğitimlerinin uygulamalı yapılabilmesi olanaklı hale gelecektir. Ayrıca öğrenci üyelerimiz bitirme ödevleri için gerekli çalışmalar yapma fırsatı ve akademik çalışmalar yürüten meslektaşlarımız da projeleri için deney ve analiz yapma olanağı bulacaklardır.?

MMO Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ekber Çakar ise konuşmasında; ?Enerji konusu Odamızın, eğitim ve belgelendirme çalışmalarında önemli bir yer tutmaktadır. Meslek içi eğitim merkezlerimizde jeotermal enerji uygulamaları, Güneş Enerjisi Sistemleri, ısıtma soğutma havalandırma tesisatı, ısı yalıtımı ve enerji yönetimi ile doğalgaz konularında kurslar ve seminerler düzenlenmekte; bu konularda zengin bir yayın faaliyetimiz bulunmaktadır. Odamız enerji kaynakları ve politikaları üzerine görüşlerini uzman destekleri ile oluşturmakta, çeşitli oda raporları hazırlamakta ve kamuoyu ile paylaşmaktadır. Enerji verimliliği ise meslek disiplinimiz çerçevesinde, Odamızın en önemli çalışma alanlarından birisi olarak deneyim sahibi olduğumuz bir alandır. Binaların ısı yalıtımı ve enerji performansı açısından değerlendirilmesi; yüksek verimli kazanlar, ısı tesisatı, soğutma ekipmanları, sıcak ve soğuk boru ve yüzeylerin yalıtılması, atık ısının geri kazanımı; kojenerasyon; bölgesel ısıtma tesislerinin kurulması; enerji verimli ve çevre uyumlu taşıtlar, enerji verimliliği açısından önem taşıyan konulardan bazılarıdır ve bu konularda odamız eğitimden denetim ve belgelendirmeye kadar çeşitli faaliyetleri yürütmektedir. Bu alanda temel kuruluşlardan biri olmamız nedeniyle Odamızca, Enerji Yönetimi Kurslarını düzenleme konusuna özel bir önem verilmiştir. Enerji Verimliliği Kanunu gereğince yoğun bir hazırlık süreci tamamlanarak, 28.11.2009 tarihinde, Odamız sanayi ve bina sektörlerinde enerji yönetimi kursları düzenlemek üzere ?B Sınıfı Yetki Belgesi? ile yetkilendirilmiştir. İlk kurs Kasım 2009 da İstanbul?da düzenlenmiş; hemen ardından Kocaeli Şubemizde enerji yöneticisi eğitimleri başlatılmış ve eğitimler Adana, Ankara, Antalya, Denizli, İzmir, Kayseri, Konya, Samsun, şubelerimize yayılmıştır. Mart 2011 itibarıyla 17?si sanayi, 23?ü binalar üzerine olmak üzere toplam 40 kurs düzenlenmiş ve 346?sı sanayi, 509?u bina olmak üzere toplam 855 mühendis ve teknik öğretmen belgelendirilmiştir. Binalara Enerji Kimlik Belgesi uzmanı eğitimlerine ise toplam 2.283 kişi belgelendirilmiştir. Kamu kurumu niteliğindeki bir meslek kuruluşu olma sorumluluğumuzla, uygulama konusunda dar boğaza giren enerji yönetimi eğitimlerini rahatlamak üzere sanayinin yoğun olduğu Kocaeli ve İzmir Şubelerimizde uygulama laboratuvarları kurma kararı da aldık. İzmir Şubemiz ile İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsünün işbirliği ile oluşturulan ?Enerji Verimliliği Eğitim ve Uygulama Merkezi?, Temmuz 2010 tarihinde faaliyete geçmiştir. Bugün Kocaeli?ndeki laboratuvarımızın devreye girmesiyle Odamız, ?A Sınıfı Yetki Belgesi? alan ilk Yetkilendirilmiş Kuruluş olmaktadır. Merkezimizde Enerji Yöneticisi Kursları düzenlenecek, enerji etüt-proje ve test taleplerine, meslektaşlarımız ile sanayi ve hizmet sektörlerinin ihtiyaçlarına yanıt verilecek, mühendislik öğrencileri laboratuvar olanaklarından yararlanabilecek, enerji verimliliği bilgilendirme eğitimleri yapılacaktır.? TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Soğancı da tesisin önemine değindi ve kuruluşunda emeği geçenlere teşekkür etti.

Kaynak : TermoDinamik Dergisi

Bina Açıklıklarındaki Hava Akışı..

Merhaba arkadaşlar,

Bugünkü yazımı, özelikle büyük açıklıklara sahip binalardaki hava akış problemleri ve miktarlarının tespit edilmesine yönelik bir kaç anlatım üzerine yazmayı düşündüm. Bildiğiniz üzere bina dış cephelerindeki bir açıklıktan akan hava debisi ile bu açıklığın iki tarafı arasındaki basınç farkı, açıklığın kaçak fonksiyonu olarak adlandırılan bir bağlantı ile irdeleniyor, bu kısımdaki  kaçak fonkiyonunu hava sızması olarak düşünmeyiniz, ilişkili olsalarda farklı kavramlardır. Hava sızması, belirli şartlar altında, isteğe bağlı olmayan açıklıklardan, kontrol edilmeyen hava değişim debisidir. Hava kaçağı ise bina kabuğunun sızdırmazlığının bir ölçüsüdür.

Kaçak fonksiyonu, açıklığın geometrisi ile ilişkilidir. Bir açıklıktan akan havanın debisi için en çok kullanılan ifade;

Bu formülde

Q : hava debisi, (m3/s)
CD : açıklık için direnç katsatyısı, boyutsuz
A : açıklığın kesit alanı, (m2)
p : Havanın yoğunluğu, (kg/m3)
dp : açıklığın iki tarafındaki basınç farkı, (Pa)

Bu ifade bir açıklıktan hava akışını ifade ediyor ve sürekli halde, tam gelişmiş laminer akış gibi bir çok basitleştirici kabul yapılarak uygulanabilir.

Bir binanın dış cephesindeki açıklıklar, kesit alanı sabit bir kanal sistemi gibi olmadığı için çoğunlukla akış tam gelişmiş hale gelemez ve bu durum Q ile dp arasındaki basit bağlantıların kullanılabilirliğini engeller. Bununla beraber A bir eşdeğer kesit alanı, ve Cd de açıklık geometrisine ve açıklığın iki tarafı arasındaki basınç farkına bağlı olmak üzere bina dış cephesindeki her bir açıklık için yukarıdaki formül kullanılabilir.

Bazı durumlarda aşağıdaki üstel formülde kullanım alanı bulmaktadır. bu ifade;

Bu formülde

Q : hava debisi, (m3/s)
c : akış katsayısı, (m3/sPa)
n : akış üssü boyutsuz

Bu denklem Q ve dp arasındaki ilişkiyi ancak yaklaşık olarak verir. binanın dış kabuğındaki bütün açıklıkların birleştirilmesi tüm bina için basınç farkı ile hava debisi arasında bir bağlantı oluşturur ve bu binanın hava kaçağı olarak adlandırılır.

Arkadaşlar, bugünkü yazım ASHRAE Temel El Kitabı Bölüm 23’den kısa bir özetti, konu ile ilgili daha detaylı bilgi bulmak isterseniz, ilkgili standartlara ulaşmanızda fayda var, hoşcakalın.

Basınçlı Hava Tesisatları..

 

Merhaba arkadaşlar;

Özellikle endüstriyel imalathaneler, hastaneler, proses işlemleri gibi yerlerde büyük ihtiyaç duyduğumuz basınçlı hava tesisatlarına bugün bir bakış yapacağız, bugünkü yazmızın arkasından bu tesisatlarda dikkat edilmesi gereken tasarım yöntemleri ve örnek bir hesapla bilgi denizinde dolaşmaya devam edeceğiz.

Her basınçlı kap işinde olduğu gibi basınçlı hava tesisatlarıda sahip oldukları ortam basıncından yüksek değerler yüzünden potansiyel tehlike taşımaktadır, kullanımı kadar dizaynıda bir o kadar işinin ehli kişiler tarafından yapılmalıdır. Basınçla çalışan cihazların belli bir hava debisi ve çalışma basıncına ihtiyaçları vardır. Genellikle bu değerler kullanılacak cihazın rozetinde belli bir standart içerisinde bulunur.

Örnek vermek gerekirse bazı endüstriyel cihazların hava debisi ve çalışma basıncı değerleri aşağıdaki tabloda listelenmiştir.

Cihaz Adı	Hava debisi (lt/sn)	Basınç (Atü)
Boya Tabancası	4	5-7
Araba yıkayıcı	4	5-7
3/8” somun sıkıcı	2-10	5-7
Panel kesici	6	5-7
Matkap küçük	6	5-7
Matkap büyük	15	8-10

Basınçlı hava tesisatları tasarlanırken, öncelikle kullanmak maksadına dönük olarak cihazların ihtiyaçları belirlenir, kullanım yerine bağlı olarak bir eşzaman faktörü ile toplam ihtiyaç tespit edilir, hastane veya servis istasyonlarında bu oran %80-90 olabileceği gibi küçük işletmelerde %25-30 lar mertebesinde olabilir.

Basınç kaynağı olan kompresörde ısıya dönüşen enerjinin ne şekilde değerlendirileceği tespit edilmelidir, bazı işletmelerde oluşan atık ısının bir ekonomizör vasıtası ile sisteme geri kazandırılması, domestik veya proses ısıtmasında kullanılması sağlanabilir.

Yine basınçlı hava tesisatının majör elemanlarından olan kompresör kadar önemli diğer eleman hava tankıdır, sistemde bir hava tankı bulunması her zaman için faydalıdır, bu sayedekompresörün devreye girip çıkmasından dolayı oluşacak basınç salınımları en aza indirilir, basınçlı hava içerisindeki kirleticilerin filtrelenmesi sağlanır.

Yaygın ve büyük sistemlerde merkezi bir basınçlı hava tankı dizayn edilse bile, tüketici cihazlara yakın ve sadece o cihazın kapasitesine göre seçilen tali hava tüpleride sistemin düzgün çalışmasını sağlayacaktır.

Kompresör debisine bağlı olarak bir tank hacmi seçmek gerekirse aşağıdaki tablo size yardımcı olacaktır.

Kompresör debisi (Lt/sn)	Tank Hacmi (L)
50	700
100	1600
200	3000

Kompresör dairesinde çalışma rejiminden kaynaklanan ve bertaraf edilmesi gereken ısı meydana gelebilir, Çalışma verimini düşüren bu ısının uzaklaştırılması ve taze havanın kompresör odasına ulaştırılması için gerekirse bir fan ve kanal sistemi dizayn edilmelidir. Sistem tarafından oluşacak ısının uzaklaştırılması için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz.

Q = 0.92 N / dT

Bu formülde;

Q : Hava debisi (m3/h)

N : Motor gücü (kW)

dT : izin verilen sıcaklık farkı (‘C)

Emiş kanalındaki toplam basınç kaybının 30 Pa aşmaması ve gerekiyorsa sisteme bir fan eklenmesi yine tasarımımızı başarıya taşıyan etmenlerden olacaktır.

Bir dahaki yazıda görüşmek üzere, hoşçakalın..

Ameliyathane Klima Tasarım Kaideleri..

Merhaba Arkadaşlar;

Bugünkü yazımızda özellikle uzmanlık istiyen konuların başında gelen ameliyathane kliması ve tasarım usüllerine değineceğiz, Yine bu yazımızdan yola çıkarak, yazıda zikredilen standartlara ve yayınlara ulaşmayı ihmal etmeyiniz. Ameliyathane kliması, normal hastane tesisatlarından daha fazla özen ve bilgi istiyor, genel havalandırma ve klimatizasyondan daha fazla, tıbbi gereklilikler ve bunların sağlanması için özel bazı kaideleri içeriyor.
İşte bunlardan bazıları

Her ameliyathane için bireysel santral projelendirilmelidir, eğer bunun imkanı yoksa ameliyathanelerin en azınan aynı gruptan olmasına özen gösterilmelidir.
48 dB max gürültü seviyesi aşılmamalıdır.
En az 2400 m3/h besleme havası debisi dizayn edilmeli, ilgili debinin mahal ısıl yükleri ve havalandırma değişim sayısını karşıladığı kontrol edilmelidir.
En az 1200 m3/h taze hava debisi dizayn edilmelidir.
Oda sıcaklığı 21 ‘C +-3 ‘C arasında olmalıdır.
İzafi nem %30-%65 arasında olmalıdır.
Hava besleme şekli tavandan olmalı.

Akış şekli ise laminer ve tek yönlü akış olacak şekilde, düşük türbülans kriterleri ile dizayn edilmelidir.
Oda sınıflandırması ISO sınıf 5 temizlik sınıflandırmasına uygun olmalıdır.

Bir dahaki yazıda görüşmek üzere, hoşcakalın..
Kaynaklar;Özel hastaneler yönetmeliği,DIN1946-4,VDI2167, DIN4799

650 Lt. Hava Tankı Örnek Çizimi ve Hesapları..

Bugünkü yazımda, daha önce sizlere ilettiğim basınçlı kaplar konularına ek olacak şekilde, 650 Lt. hacimli silindirik hava tankı çizim ve hesaplarını paylaşacağım. 11 Atü çalışma basıncına haiz dik tip bu hava tankında AD-Merkblatter dizayn koduna göre gövde ve bombe hesapları yapılmış ve bu hesaplara göre dizayn edilmiştir.

Öncelikle gövde tasarımından başlamak gerekiyor, tasarım aşamasına geçmeden önce bazı değerlerin bilinmesi gerekiyor.

PD : 11 Bar
PT : 16.5 bar
C1 : 1 mm
V : 0.8
S : 1.5 mm
ST : 1.1 mm
Da : 610 mm
K : 235 N/mm2

Formülü işlettiğimizde 3.66 mm ve test basınca kontolünü yaptığımızda ise 2.94 mm saç kalınlığı çıktığı görülüyor. Burdan hareketle malzeme 6 mm R ST 37-2 çelik saç seçilmiştir.

Örnek çizimi ve toristefik bombeler ile ilgili mukavemet hesabını aşağıdaki linkden download edeceğimiz DWG çizimde bulabilirsiniz.

havatabki_650LT.rar [82 KB]

Hoşçakalın..